Stellar - następca SWIFT'u czy tylko kopia XRP?
Witaj w trzeciej odsłonie newslettera Świat Web3, w którym dwójka pasjonatów stara się rozwikłać zagadki technologii blockchain, metaverse, DeFi oraz crypto.
Subskrybuj, aby co tydzień otrzymać porządną dawkę wiedzy na temat projektów web3:
W dzisiejszej edycji Świata Web3 dowiesz się więcej na temat przyszłości finansów oraz międzynarodowej wymiany walutowej. Projekt który przedstawię jest mi osobiście bardzo bliski, ze względu na to jak genialnie tworzy most pomiędzy tradycyjnymi finansami, a nowoczesnymi technologiami opartych na blockchain oraz decentralizacji. Zapraszam do zapoznania się ze Stellarem.
Spis treści
Wprowadzenie
Założenie Stellar
Zasada działania
Obecne zastosowania
XRP vs. XLM
Konkurencja i zagrożenia
Tokenomia
Wprowadzenie
W obecnych czasach zdecydowana większość świata (około 2.5 mld dorosłych osób, link), która nie została jeszcze zapoznana z możliwościami blockchainu czy Web 3.0, nadal korzysta z międzybankowego systemu przelewów SWIFT. Jak pokazały jednak ostatnie wydarzenia związane z napaścią Rosji na Ukrainę, scentralizowane instytucje lub systemy mogą z dnia na dzień wykluczyć jednostki. W tym przypadku jest to przydatne narzędzie do tłumienia agresji. Jednakże, pozostaje kwestia uczciwych Rosjan lub obcokrajowców przebywających w owym regionie, którzy zostali pozbawieni możliwości płacenia kartami, czy też wykonywania przelewów np. do rodziny w Europie.
Kwintesencją problemu ze SWIFT’em są w pierwszej kolejności wysokie opłaty (0.2%-0.5% za transakcje) oraz długi czas wykonania przelewów (3 dni robocze). Oczywiście przykładowy Bitcoin rozwiązuje te problemy, jednakże adopcja tego wspaniałego aktywa nadal raczkuje. W jaki sposób można przyciągać do świata możliwości blockchainu boomerów oraz innych zagorzałych fanów scentralizowanych systemów z krypto-awersją? Na to pytanie odpowiedź znalazł projekt Stellar oraz ich kryptowaluta „Lumen”, która w pewnym sensie łączy obecne finanse bazujące na FIAT’ach ze światem kryptowalut. (FIATY lub inaczej pieniądz fiducjarny to waluty emitowane przez banki centralne, nie mających pokrycia w dobrach materialnych, a odzwierciedlających tylko i wyłącznie zaufanie do emitenta o pokryciu nadanej wartości i funkcjonalności)
Tutaj znajdziesz ciekawy artykuł o walutach FIAT
1. Założenie Stellar
Sieć Stellar oraz jej towarzyszący token Lumen (XLM), została stworzona jako zdecentralizowana alternatywa dla Ripple (XRP). Cel dla którego stworzono Stellar, był bardzo podobny do celu Ripple: umożliwienie szybkich i tanich transgranicznych transakcji pieniężnych, ale jako projekt zdecentralizowany gwarantowałby również transakcje odporne na cenzurę. Ripple narodził się w 2012 r. jako scentralizowany projekt stworzony przez prywatną firmę o tej samej nazwie, którego pomysłodawcą był Jed McCaleb, jednakże McCaleb odszedł w następnym roku, aby założyć Stellar. Stellar i waluta Lumen, w odróżnieniu od Ripple, od początku był projektem o otwartym kodzie źródłowym i zdecentralizowanym, a co najważniejsze nie został stworzony przez prywatną firmę, lecz przez fundację non-profit Stellar Development Foundation (SDF), której McCaleb do dziś jest dyrektorem technicznym.
Stellar uważa siebie za "finanse z misją". Około połowa światowej populacji pozostaje nieubankowiona, a Stellar dąży do zapewnienia powszechnego dostępu i uczestnictwa w globalnej gospodarce. Filozofia ta jest zasadniczo inkluzywna, a cała baza kodowa ma charakter open-source, co oznacza, że każdy może zmieniać lub modyfikować kod i każdy może w tym uczestniczyć. Podczas gdy Ripple działa dla zysku, Stellar planuje pokryć koszty operacyjne, przeznaczając na to swój depozyt lumenów oraz przyjmując darowizny. Mają też różnych klientów i partnerów, które są opisane w dalszej części. Ripple współpracuje z uznanymi instytucjami bankowymi i konsorcjami w celu usprawnienia technologii transferu transgranicznego. Z kolei Stellar koncentruje się na rynkach rozwijających się i ma wiele zastosowań dla swojej technologii, w tym przekazy pieniężne i dystrybucję kredytów bankowych wśród osób, które nie mają dostępu do nowoczesnych produktów bankowych. Można uznać, że Ripple atakuje branżę bankową, a Stellar stara się współpracować z osobami prywatnymi oraz mniejszymi przedsiębiorstwami.
Poza McCaleb’em, inne znaczące postacie w ekosystemie XLM to David Mazières (twórca protokołu konsensusu Stellar), Denelle Dixon (dyrektor wykonawczy i dyrektor generalny SDF), a także Joyce Kim (współzałożycielka Stellar i była dyrektor wykonawcza SDF).
2. Zasada działania
Jak każdy system płatności, Stellar pozwala jednemu użytkownikowi na wysyłanie waluty do drugiego. Użytkownik A może wysłać użytkownikowi B tokeny dolarowe, lumeny czy też inne kryptowaluty. Ale Stellar pozwala również użytkownikowi wysłać jedną walutę, a odbiorca może otrzymać inną. Zasadniczo można wysyłać i wymieniać pieniądze w ramach jednej transakcji. Nazywa się to „drogą płatności” (payment path). Na przykład amerykańska firma może zapłacić za fakturę w Meksyku, wydając tokeny dolarowe, podczas gdy sprzedawca otrzymuje tokeny peso. Żadna ze stron nie ponosi ryzyka kursowego, a transakcja przebiega w przeciągu kilku do kilkunastu sekund. Obie strony otrzymują tylko taką walutę, jaką chcą.
Przykład:
Nadawca w USA posiada tokeny dolarowe i wysyła do sieci sygnał, że chce wysłać tokeny peso do sprzedawcy. Sieć przeszukuje zdecentralizowaną giełdę i znajduje najlepszą cenę dla nadawcy. Sieć blokuje ceny i kwoty. Nadawca potwierdza transakcję, a tokeny dolarowe opuszczają jego konto. Transakcja zostaje zrealizowana, a odbiorca otrzymuje tokeny peso. Nadawca w USA nie musi trzymać pesos tylko na potrzeby płatności do Meksyku. Odbiorca w Meksyku nie otrzymuje dolarów, które następnie musi sprzedać za pesos. Żadna ze stron nie musi dokonywać ręcznej konwersji ponieważ Stellar automatycznie znajduje najlepszy kurs wymiany. „Droga płatności” jest spełnieniem obietnicy Stellara dotyczącej interoperacyjności: wartość płynnie przepływa z jednego konta na drugie, w dowolnej formie, która jest najkorzystniejsza dla obu stron.
Podobnie jak w przypadku każdej innej platformy blockchain, transakcje w sieci Stellar są dodawane do wspólnej i rozproszonej księgi publicznej. Stellar wykorzystuje algorytm konsensusu oparty na Federated Byzantine Agreement (FBA), zwany "Stellar Consensus Protocol" (SCP). SCP umożliwia zawieranie szybkich transakcji przy niższych kosztach, ponieważ wszyscy uczestnicy sieci osiągają porozumienie co do ważności transakcji w ciągu kilku sekund. Każdy uczestnik (zwany węzłem), który pomaga dodawać transakcje do księgi globalnej, wybiera swoją „minisieć” innych zaufanych uczestników. Te „minisieci” nazywane są „plastrami kworum” (Quorum Slices). Rozległa sieć Stellar może osiągnąć konsensus w sprawie ważnych transakcji i szybko dodać je do księgi głównej, o ile „plastry kworum” się pokrywają. Stellar działa jako zdecentralizowana sieć serwerów na blockchainie, przy czym każdy serwer działa niezależnie. Oznacza to, że każdy węzeł jest połączony, ale nie jest monitorowany przez żadne centralne źródło. Sieć umożliwia dokonywanie transakcji poprzez synchronizację i osiąganie konsensusu, co pozwala na szeroką i równomierną dystrybucję księgi głównej.
Sieć jest również teoretycznie bardziej zdecentralizowana, ponieważ wykorzystuje interesującą funkcję zwaną "kotwicami" (Anchor). Kotwice reprezentują zaufane podmioty, które mogą odpowiadać za depozyty we FIATach i przekazywać kredyty w formie tokenów do blockchaina. Transakcje pieniężne w sieci Stellar (z wyjątkiem rodzimej waluty cyfrowej lumenów) odbywają się w formie kredytów wydawanych przez kotwice. Kotwice są zobowiązane do przestrzegania prawa bankowego oraz wszystkich niezbędnych procedur gwarantujących bezpieczeństwo oraz legalności (np. KYC, AML).
Oficjalna giełda Stellar wspiera transakcje na kilka sposobów. Po pierwsze, ułatwiając wymianę peer-to-peer (od osoby do osoby, bez angażowania pośrednika), np. gdy ktoś chce wymienić dolary amerykańskie z kimś, kto ma rupie indyjskie. Po drugie, lumeny mogą być wymieniane na rupie indyjskie, aby zniwelować różnicę: Ktoś może kupić lumeny za dolary amerykańskie, wymienić je na rupie indyjskie na giełdzie Stellar, a następnie wysłać je do ostatecznego odbiorcy. Na koniec można utworzyć łańcuch konwersji, który będzie łączył wszystkie strony. Na przykład dolar amerykański może zostać wymieniony na euro, a następnie euro może zostać wymienione na rupie indyjskie.
W gruncie rzeczy Stellar umożliwia tworzenie cyfrowych reprezentantów FIATów w formie tokenów. Przykładowo można stworzyć cyfrową reprezentację dolara amerykańskiego na Stellarze i założyć w tym samym momencie swój bank. Gdy ktoś zdeponuje u Ciebie tradycyjnego dolara każdorazowo jesteś zobligowany wydać mu jeden z twoich nowych tokenów. Kiedy ktoś chciałby zamienić u Ciebie ten token dolara, obiecujesz, że wymienisz go na jeden z regularnych dolarów na koncie depozytowym. Zasadniczo ustanawiasz relację 1:1 między Twoim cyfrowym tokenem a tradycyjnym dolarem. Każdy z Twoich tokenów na świecie jest wspierany przez równoważny depozyt. Kryptowaluta LUNA, znana z ostatniego krachu niestety nie miała takiego pokrycia, co spowodowało jej szybki upadek. W ten sposób ludzie posiadający tokeny mogą traktować je tak samo jak tradycyjne pieniądze, ponieważ wiedzą, że w ostatecznym rozrachunku są one wymienialne na tradycyjne pieniądze. W taki oto sposób udało się zbudować most pomiędzy obecną bankowością i finansami a Blockchainem. Mając na uwadze bezpieczeństwo i wartość FIATów, możemy je wykorzystywać efektywniej w świece Web 3.0.
3. Obecne zastosowania
IBM
Stellar znalazł się w centrum uwagi w październiku 2017 r. po ogłoszeniu partnerstwa z IBM przy tworzeniu projektu „World Wire”. Jest to projekt, który ma na celu ułatwienie wysyłanie funduszy w dowolne miejsce na świecie przy jak najniższych kosztach oraz jak najszybszym czasie wykonania. Partnerstwo przewiduje utworzenie wielu korytarzy walutowych między krajami południowego Pacyfiku. Celem projektu jest przetwarzanie do 60% wszystkich płatności transgranicznych w regionie, który obejmuje takie kraje, jak Australia, Fidżi i Tonga. Umożliwiłoby to nawiązanie kontaktów między małymi firmami, organizacjami non-profit i lokalnymi instytucjami bankowymi w celu przyspieszenia transakcji handlowych. Na przykład rolnik z Samoa mógłby połączyć się i przeprowadzić transakcję z kupcem w Indonezji.
Deloitte
W 2016 r. firma doradztwa technologicznego Deloitte również ogłosiła partnerstwo ze Stellar w celu opracowania aplikacji płatniczej. Na konferencji w 2017 r. McCaleb potwierdził, że 30 banków zgłosiło się do korzystania z blockchaina Stellar do przelewów transgranicznych. Serwis płatniczy Stripe usunął Bitcoina i pozostawił otwarte drzwi dla Stellara na swojej platformie.
Saldo
Znaczącym partnerstwem jest także współpraca z firmą „Saldo”. Pomaga ona emigrantom zarobkowym w opiece nad ich krewnymi w kraju ojczystym oraz umożliwienie przesłania im środków. Używając Stellara, a nie np. Western Union, są oni w stanie otrzymać znacząco więcej środków, gdyż koszty pośrednictwa oraz czas wykonania są znacząco mniejsze.
Money Gram International
MoneyGram International, Inc to jedna z największych na świecie firm zajmujących się transferem pieniędzy również nawiązała współpracę z Stellar Development Foundation. Dzięki partnerstwu sieć MoneyGram zintegruje się z blockchainem Stellar, aby umożliwić finansowanie i wypłatę gotówki w wielu walutach, czy to dolarach amerykańskich, czy jenach japońskich, przy użyciu USD Coin (USDC), stablecoina zarządzanego przez Coinbase i Circle za pośrednictwem konsorcjum Centre. Klienci będą mogli wymieniać gotówkę na USDC i z USDC, aby natychmiast odebrać ją w punktach MoneyGram.
Z biegiem czasu partnerstw jest coraz więcej oraz dołączają do nich coraz to więksi gracze. Warto sprawdzić wszystkie partnerstwa pod tym linkiem.
4. Konkurencja i zagrożenia
Największą konkurencją Stellara jest oczywiście Ripple (XRP). Ten projekt ma podobne cele, zasadę działania oraz grupę odbiorców. Jednakże Ripple funkcjonuje jako scentralizowany system, gdzie węzły walidacyjne są operowane przez serwery należące do banków.
Obecne nie-blockchainowe systemy finansowe, również stanowią realną konkurencję. Aplikacje fintechowe takie jak Revolut czy Curve obecnie są stosowane przez dużą liczbę ludzi i cieszą się popularnością z uwagi na niskie koszty. Jednakże jak widać po przykładzie wcześniej wymienionego MoneyGram, one prędzej czy później będą również musiały zainteresować technologią Web 3.0, aby nie stracić konkurencyjności. Dużym zagrożeniem są oczywiście również obecne tradycyjne banki, które na pewno nie będą chciały wypuścić ze swoich rąk obecnych klientów.
5. XRP vs. XLM
6. Tokenomia
Początkowo całkowita podaż XLM wynosiła 100 miliardów tokenów z wbudowanym mechanizmem inflacji na poziomie 1%. Została ona jednak zmieniona na stałą podaż w wysokości 50 miliardów tokenów, a część dotycząca inflacji została usunięta dzięki propozycji głosowania społeczności w 2019 roku. Nie ma także systemu spalania tokenów tak jak w XRP. Stellar Development Foundation kontrolują około 25 miliardów XLM. Część tego kapitału jest przeznaczona na marketing i pomoc w rozwoju organizacji, a około jedna trzecia jest zarezerwowana na inwestycje w inne przedsięwzięcia blockchain.
Aktualna cena Stellar na dzień 15.06.2022 wynosi 0.1104 USD z 24-godzinnym wolumenem obrotu na poziomie 249 029 801 USD. Aktualny ranking CoinMarketCap to #24, a kapitalizacja rynkowa to 2 757 392 751 USD. Liczba monet w obiegu: 24 988 272 181 XLM i maksymalna liczba monet w obiegu to: 50 001 806 812 XLM.